معرفی شرکت

این بنگاه‌، اولین سازمان آبرسانی در ایران است كه در سال ۱۳۰۲ در شهر بیرجند شروع به فعالیت كرده است‌. چگونگی شكل گیری و برپایی بنگاه آب لوله و بخشهای سازمانی آن به شرح ذیل می‌باشد

غرض از تشكیل بنگاه‌، اداره امور مربوط به حفظ و نگهداری مسیر لوله‌های آب بیرجند و نیز توسعه شبكه لوله‌كشی این‌شهر بمنظور بهره‌مندی عمومی سكنه شهر، عنوان می‌كند

تركیب هیئت مؤسسین بنگاه‌، شامل گروهی ۳۰ نفر شامل روحانیون طراز اول‌، متمولین بازار و سیاستمداران وقت ازجمله نماینده منطقه و تعدادی از فرهنگیان بود

در روزگاران گذشته برای تأمین آب شهر بیرجند، آب انبارهایی توسط افراد خیر و نیكوكار ساخته شده بود كه ازآب قنوات و آبادیهای دامنه كوه باقران پر می‌گشت و تنها منبع تأمین آب شرب اهالی در تابستان به حساب می‌آمد. در سال ۱۳۰۶ عملیات‌ احداث مجرای رودخانه كرج به تهران آغاز شد و عملیات اجرای این طرح كه از روستای بیلقان كرج‌، جمشید آباد تهران به ‌طول ۵۳ كیلومتر كه ۲۰ كیلومتر از این مسیر كانال بود، ۴ ماه به طول انجامید آب در مسیر احداث شده هرز رفته و آلوده‌ می‌شد. در سال ۱۳۳۰ طرح اول لوله كشی آب بیرجند براساس جمعیت ۹۰۰هزار نفر اجرا شد.

در تهران آب مشروب اهالی قبل از احداث شبكه لوله كشی با ابتدایی ترین روشهای استحصال آب و از طریق ۴۸ رشته قنات‌ وقفی و خصوصی تأمین می‌شد. این قناتها فرسنگها از محل زندگی مردم دور بودند. آب در مسیر طولانی پس از گذشتن از نهرها و گذرگاههای آبی روباز باانواع آلایشها برخورد میكرد و آلوده می‌شد و سرانجام به آب انبارهای خانگی یا عمومی می‌رسید. در بعضی آب انبارها به كیفیت آب توجه می‌شد و به‌آب مقادیری آهك‌، خاكستر، زغال برای تصفیه و ته نشین مواد معلق به آن اضافه می‌شد. از سال ۱۳۰۱ به بعد راه حل بر طرف كردن مشكلات آب تهران را لوله كشی آب مصرفی شهر دانستند این چنین بود كه كمیسیونی به نام كمیسیون لوله كشی كه اولین واحد منسجم در این زمینه به حساب می‌آید، تشكیل گردید این كمیسیون اعانه‌ها را جمع‌آوری كرده و با در اختیار قرار گرفتن قنات اهدایی علی‌آباد، لوله‌های موجود در اردوگاههای‌نظامی انگلستان را خریداری نمود. بقیه لوله‌های مورد نیاز از هندوستان تهیه و با شتر به محل منتقل گردید. كار لوله‌كشی‌توسط یكی از روسهای مهاجر حاضر در منطقه به نام سویستانوف و به كمك چند نفر كارگر فنی محلی صورت گرفت‌.همچنین به تدریج بقیه قنات علی‌آباد نیز توسط كمیسیون لوله كشی خریداری شد رشته لوله‌ای كه زیر نظر كمیسیون لوله كشی‌، آب قنات را به شهر می‌آورد ۹ كیلومتر طول داشت و در مرتفع‌ترین نقطه شهربه داخل مبنع می‌ریخت‌. از این منبع دو رشته لوله به طرف شمال و جنوب شهر جدا شده به دلیل آن كه در آن زمان وسایل وامكانات آبرسانی به داخل منازل وجود نداشت‌، در مسیر لوله‌های مورد بحث و در فواصلی مشخص‌، شیرهایی جهت برداشت آب تعبیه شده بود كه اهالی آب شرب مورد نیاز خود را از این شیرها برداشت و به مصرف می‌رساندند به این ترتیب تهران از گرفتاری بی آبی نجات یافت و نام آن به عنوان اولیه شهر برخوردار از آب لوله‌كشی در ایران به ثبت ‌رسید. بعدها با توسعه امكانات مالی و فنی‌، لوله كشی آب به منازل شروع و انشعاب خصوصی نیز واگذارگردید برای دوام و بقای قانون كمیسیون لوله كشی‌، اساسنامه‌ای برای آن تهیه شد . مفاد این اساسنامه كه از سالها قبل از ثبت‌رسمی ملاك عمل بود، در تاریخ دهم اسفندماه ۱۳۳۷ به طور رسمی در شمار مؤسسات خیریه به ثبت رسید